DPI voor fotografen

in fotografie

Het begrip DPI is voor veel mensen verwarrend. Er wordt veel waarde gehecht aan een, voor fotografen, vrij onbelangrijke eigenschap. Ik zie vaak vragen langskomen als "Ik moet een foto aanleveren in 300 DPI, maar mijn foto's zijn maar 72 DPI.". Waarschijnlijk ontstaat de verwarring uit een combinatie van:

Wat is DPI?

Ik zal proberen een heldere uitleg te geven van het begrip DPI. Het wordt vaak geprobeerd maar het blijft lastig duidelijk te maken wat het precies betekent. DPI, ofwel "Dots per Inch" geeft een relatie aan tussen een afbeeldingsbestand en de afdruk hiervan.1

Letterlijk betekent het "Punten per inch (2.54 cm)". Het feit dat het een relatie is tussen bestand en afdruk geeft direct aan waarom je eigenlijk niet kunt spreken van een DPI-waarde van een afbeelding. Alleen relatief aan de afdrukmaten is er iets over te zeggen. Enkele voorbeelden:

  1. Een foto van 2540 x 3810 pixels wordt afgedrukt op 10 x 15 cm. 10 cm is 25.4 inch. 15 cm is 38.1 inch. Het aantal beeldpunten per inch op de lange zijde van de afdruk is dan ook 3810/38.1=100. Op de korte zijde is dit 2540/25.4=100. De afdruk is dus gemaakt met 100 dpi.
  2. Dezelfde foto van 2540 x 3810 pixels wordt nu afgedrukt op 100x150 cm (254x381 inch). Het aantal DPI neemt af tot 10. De berekening: 2540 punten verdeeld over 254 inch geeft 10 punten per inch.
  3. Een andere foto van 254 x 381 pixels wordt afgedrukt op 0.85 x 1.27 inch. Het bestand is duidelijk veel te klein om op 300 dpi af te drukken. Behalve als dit op heel klein formaat is: 254 punten gedeeld door .85 inch = 300 dpi.
Met deze voorbeelden heb ik proberen aan te tonen dat, totdat je de afdrukgrootte (in centimeters of inches) weet, de DPI-waarde in een bestand niets zegt over beeldkwaliteit. Voor diegenen die nog niet overtuigd zijn volgen 3 foto's. Elke foto is 300x200 pixels. De eerste foto 'is' 300 dpi, de tweede 72 dpi en de laatste 1 dpi. Sla de foto's op, open ze in photoshop, druk ze af (op hetzelfde formaat), ze zullen er allemaal precies hetzelfde uitzien. Ook de bestandsgrootte is (vrijwel) gelijk. Het enige verschil is dat ik de dpi-waarde heb veranderd. Deze is in de metadata van het bestand opgeslagen (net zoals sluitertijd, diafragma en andere EXIF-gegevens, zoals de naam van de fotograaf).

  1. [caption id="attachment_104" align="alignnone" width="200" caption="300 DPI"]300 DPI[/caption]

  2. [caption id="attachment_103" align="alignnone" width="200" caption="72 DPI"]72 DPI[/caption]

  3. [caption id="attachment_102" align="alignnone" width="200" caption="1 DPI"]1 DPI[/caption]

Conclusie

DPI is een handige maat voor drukkers, maar zegt niets over de kwaliteit van een fotobestand op zichzelf. Alle bekende afdrukcentrales vragen een bestand te verzenden en daarbij aan te geven op welk formaat de afdruk moet komen. Hierna berekent de printer zelf hoeveel dpi de afdruk dus zal worden. In verreweg de meeste gevallen zal de (toevallige) dpi-waarde in een bestand dus van geen enkel belang zijn.
  1. DPI heeft meerdere betekenissen. Dit om het nog wat ingewikkelder te maken. De betekenis die hier van belang is is die welke ook bekend staat onder de naam 'PPI', of Punten Per Inch. Het gaat om de ruimte die 1 pixel zoals deze op het scherm te zien is inneemt op een afdruk. Een ander gebruik van de term DPI is die van afdrukresolutie van een printer. Een printer die op 300 DPI afdrukt verwijst dan naar een printer die 300 individuele inktbolletjes op papier zet in 1 inch. Deze bolletjes bestaan echter uit slechts 1 van de kleuren van de printer. Een aantal van deze bolletjes samen maken dan 1 'pixel'. ↩